Of je nu richting de twintig gaat, je al in de twintig bent, of al lang geleden de twintig bent gepasseerd: het is belangrijk om voor je reproductieve gezondheid te zorgen en het te begrijpen! De jaren twintig wordt vaak de vormingsjaren genoemd. Voor velen van ons gaat deze fase over de overgang van de school naar werk, het ouderlijk huis verlaten, en de wereld, anderen en onszelf verkennen. We beschouwen onszelf als jong, wild en vrij! Als twintiger kom je vaak mensen tegen die dit idee bevestigen. Oh, je bent nog jong en je hebt nog een heel leven voor je, geniet van je tijd, denk er nog niet aan om kinderen te nemen. En dit komt ook tot uiting in hoe vele van ons in deze fase denken over onze reproductieve gezondheid: anticonceptie. In deze blogpost zal ik me richten op de dingen die je tijdens deze fase moet weten over jouw reproductieve gezondheid.
Vruchtbaarheid
Dit komt misschien niet als een verrassing, aangezien er de laatste tijd veel is gepubliceerd over de vrouwelijke "biologische klok", maar op basis van onderzoek zijn de jaren twintig jouw meest reproductieve jaren. Onderzoeken tonen aan dat vrouwen van 20-24 jaar een iets grotere kans hebben om zwanger te worden in vergelijking met vrouwen van 25-29 jaar.[1] Geen reden tot paniek, als je tot de laatste groep behoort en kinderen wilt hebben, over het algemeen als twintiger ben je het meest vruchtbaar. Betekent dit dat vrouwen van in de twintig geen vruchtbaarheidsproblemen kunnen hebben? Nee. Vruchtbaarheidsproblemen kunnen meerdere oorzaken hebben, maar de belangrijkste reden is het onvermogen om te ovuleren en dit kan op elke leeftijd gebeuren.[2] Als je in de twintig bent en je weet dat je later kinderen wilt krijgen of als je nog geen besluit hebt genomen, dan kan het een goed idee zijn om jouw menstruatiecyclus te observeren om te kijken of er mogelijke vruchtbaarheidsproblemen zijn. Onregelmatige menstruatiecycli kunnen een teken zijn van een onregelmatige ovulatie of geen ovulatie. Ik heb ook gelezen dat je hormonale veranderingen in de gaten kunt houden of dat vrouwen een bloedtest doen om hun gehalte aan follikelstimulerend hormoon te controleren. Ik ben echter geen gynaecoloog of huisarts en ik heb geen idee of je je gemakkelijk kunt laten testen. Dus als je je zorgen maakt over jouw vruchtbaarheid, ga langs bij de huisarts.
Anticonceptie
Het lichaam van elke vrouw is anders en vrouwen hebben voorkeuren voor verschillende anticonceptiemethoden. Bij het kiezen van de juiste voorbehoedsmiddelen moet met veel elementen rekening worden gehouden. Deze elementen zijn onder meer veiligheid, effectiviteit, beschikbaarheid, betaalbaarheid en aanvaardbaarheid. Er zijn 15 anticonceptiemethoden en sinds kort zijn alle ogen op een nieuwe gericht: de pil voor mannen. Onderzoekers en experts testen dit nog steeds, dus het kan even duren voordat deze op de markt komt. Als we kijken naar de methoden die nu worden gebruikt, kunnen we onderscheid maken tussen permanente en niet-permanente methoden en hormonale en niet-hormonale methoden. Ik zal de methoden bespreken van meest effectief tot minst effectief (zie figuur 1).[3] Permanente methoden omvatten sterilisatie van vrouwen en mannen, en deze zijn ook het meest effectief (minder dan 1 zwangerschap per 100 vrouwen). Er zijn ook omkeerbare methoden (implantaat en spiraaltje), ook wel “noodanticonceptie” genoemd, deze kunnen worden gebruikt als je geen bescherming hebt gebruikt maar toch een zwangerschap wil voorkomen. Nu gaan we naar de minder effectieve methoden en niet-permanente methoden (6-12 zwangerschappen per 100 vrouwen). Dit zijn de injecteerbare, pil, pleister, ring en diafragma, die allemaal, behalve het diafragma, hormonale methoden zijn. De minst effectieve (18 of meer zwangerschappen per 100 vrouwen) zijn de condooms, terugtrekking, spons, op vruchtbaarheidsbewustzijn gebaseerde methoden en zaaddodend middel. Al deze methoden, behalve de op vruchtbaarheidsbewustzijn gebaseerde methode, worden ook wel barrière methoden genoemd, omdat ze voorkomen dat het sperma in het lichaam van de vrouw komt.
Vanwege de bijwerkingen is er veel kritiek op de hormonale methoden. Ik heb ook gelezen dat vrouwen bij wie het koper- of mirena-spiraaltje is ingebracht, krampen en weeën ervaren. Zoals eerder gezegd, is het lichaam van elke vrouw anders en reageert ieder lichaam anders op de methoden. Het is aan jou en je partner om te beslissen welke anticonceptiemethoden voor jullie beiden het beste werken en prettig aanvoelen.
SOA's
Net als je denkt "pff, ik weet welke voorbehoedsmiddelen ik wil gebruiken om zwangerschap te voorkomen" ... Het is ook belangrijk om in gedachten te houden dat anticonceptie nodig is om besmetting te voorkomen. Voorbeelden van soa's zijn chlamydia, gonorroe, hiv, hepatitis B, herpes genitalis, syfilis, trichomoniasis, humaan papillomavirus (HPV), herpes simplex-virus (HSV).[4] Er zijn 4 geneesbare ziekten: syfilis, gonorroe, chlamydia en trichomoniasis. De ongeneesbare ziekten zijn: hepatitis B, HSV of herpes, HIV en HPV. Het gevaar schuilt in dat veel van deze ziekten geen symptomen hebben. In het geval van chlamydia en gonorroe ervaren mensen niet altijd pijn, terwijl de gevolgen enorm zijn, want je kunt onvruchtbaar worden. Soa's kunnen worden voorkomen door voorbehoedsmiddelen, zoals condooms. Laat jezelf testen als je de volgende symptomen hebt, pijn rondom de schaamstreek, afscheiding, blaren of wratten.
Als je vragen hebt over jouw reproductieve gezondheid, neem dan contact op met de huisarts. Ik zie ook discussies over seksuele kwesties in vrouwengroepen op sociale media. Het is misschien een goed idee om je bij die groepen aan te sluiten en te lezen over de ervaringen van andere vrouwen, of je vraag anoniem te stellen als je je ongemakkelijk voelt. Je zult merken dat veel vrouwen met dezelfde problemen worstelen en dat er niets is om je ongemakkelijk bij te voelen. Herken jouw behoeften en voel je op je gemak over jouw keuzes.
[1] Garcia, D., Brazal, S., Rodriguez, A., Prat, A., & Vassena, R. (2018). Knowledge of age-related fertility decline in women: a systematic review. European Journal of Obstetrics & Gynecology and Reproductive Biology, 230, 109-118.
[2] Brugo-Olmedo, S., Chillik, C., & Kopelman, S. (2001). Definition and causes of infertility. Reproductive biomedicine online, 2(1), 173-185.
[3] Houtchens, M. K., Zapata, L. B., Curtis, K. M., & Whiteman, M. K. (2017). Contraception for women with multiple sclerosis: Guidance for healthcare providers. Multiple Sclerosis Journal, 23(6), 757–764. https://doi.org/10.1177/1352458517701314
[4] World Health Organization (2019). Sexually Transmitted Infections.
NL 
EN